Tìm hiểu về chức năng của các loại cảm biến trên ô tô

Trên các xe hiện đại ngày nay, hầu hết các hoạt động của xe đều thông qua các cảm biến và bộ điều khiển trung tâm ECU. Các loại cảm biến trên ô tô cũng như các giác quan trong cơ thể người, nó thu thập các tín hiệu cần thiết giúp máy tính trung tâm điều khiển động cơ làm việc hiệu quả nhất.

Các loại cảm biến trên ô tô quan trọng nhất và tác dụng của nó.

Cảm biến vị trí trục khuỷu: (Crankshaft sensor)

Cảm biến vị trí trục khuỷu có chức năng xác định tốc độ động cơ và vị trí pit-tông. Cảm biến này thường làm việc cùng lúc với cảm biến trục cam giúp máy tính vừa nhận biết vị trí pit-tông, vừa nhận biết vị trí của các su-pap để tính toán thời điểm đánh lửa và lượng nhiên liệu phun vào hợp lý nhất. Cảm biến vị trí trục khuỷu thường lắp ở vị trí gần puly trục khuỷu, phía trên bánh đà hoặc phía trên trục khủy. Đây được coi là cảm biến quan trọng nhất trên động cơ, khi cảm biến này bị lỗi, động cơ có thể gặp hiện tượng Misfire, động cơ bị rung hoặc Backfires. Khi bị hỏng cảm biến này, động cơ sẽ ngừng hoạt động.  

Cảm biến vị trí trục cam: (Camshaft sensor)

Trong các loại cảm biến trên ô tô thì cảm biến vị trí trục cam có chức năng xác định vị trí của trục cam và cung cấp thông tin cho bộ xử lý trung tâm để tính toán thời điểm phun nhiên liệu hợp lý nhất. Cảm biến này sẽ làm việc song song với cảm biến vị trí trục khuỷu giúp động cơ có thời điểm phun xăng và đánh lửa tối ưu. Cảm biến vị trí trục cam thường được gắn ở đỉnh xy lanh hoặc ở nắp hộp chứa trục cam. Khi cảm biến vị trí trục cam bị lỗi có thể xảy ra một số vấn đề ở động cơ như sau: Khó khởi động xe, động cơ chết đột ngột, động cơ bỏ máy hoặc không đáp ứng tăng tốc, sáng đèn CHECK ENGINE

Cảm biến vị trí bướm ga: (TPS sensor)

Cảm biến vị trí bướm ga có nhiệm vụ xác định độ mở của bướm ga và gửi thông tin về bộ xử lý trung tâm giúp điều chỉnh lượng phun nhiên liệu tối ưu theo độ mở bướm ga. Trên các dòng xe sử dụng hộp số tự động, vị trí bướm ga là thông số quan trọng để kiểm soát quá trình chuyển số. Cảm biến vị trí bướm ga thường bố trí phía trong cổ hút. Khi bị lỗi hoặc hư hỏng cảm biến này, động cơ có thể gặp một số vấn đề như: Sáng đèn CHECK ENGINE, xe không tăng tốc kịp thời, bỏ máy, hộp số tự động sang số không bình thường, chết máy đột ngột.

Cảm biến áp suất khí nạp: ( Map sensor)

Cảm biến áp suất có nhiệm vụ cung cấp tín hiệu áp suất chân không dưới dạng điện áp hoặc tần số về bộ xử lý trung tâm để tính toán lượng nhiên liệu cần cung cấp cho động cơ. Khi xe ở chế độ không tải hoặc nhả ga, áp suất chân không giảm. Ngược lại, khi tăng tốc hoặc tải nặng, áp suất chân không tăng lên. Cảm biến áp suất khí nạp thường gắn tại đường khí nạp ở cổ hút. Khi cảm biến này bị hư hỏng, xe sẽ có các dấu hiệu như: Sáng đèn CHECK ENGINE và báo lỗi MAP sensor, động cơ nổ không êm, công suất động cơ kém, tốn nhiên liệu, xe nhiều khói.

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát: (Engine Coolant Temperature sensor)

Trong các loại cảm biến trên ô tô thì cảm biến nhiệt độ nước làm mát có nhiệm vụ đo nhiệt độ của nước làm mát động cơ và truyền tín hiệu đến bộ xử lý trung tâm để tính toán thời gian phun nhiên liệu, góc đánh lửa sớm, tốc độ chạy không tải, ...Ở một số dòng xe, tín hiệu này còn được dùng để điều khiển hệ thống kiểm soát khí xả, chạy quạt làm mát động cơ. Cảm biến nhiệt độ nước làm mát được gắn ở thân động cơ và tiếp xúc trực tiếp với nước làm mát. Khi bị hư hỏng cảm biến này, xe thường có các dấu hiệu: Sáng đèn CHECK ENGINE với mã lỗi báo hỏng cảm biến, xe khó khởi động, tốn nhiên liệu hơn bình thường, thời gian hâm nóng động cơ lâu,...

Cảm biến lưu lượng khí nạp

Cảm biến lưu lượng khí nạp ( MAF) có chức năng đo khối lượng khí nạp qua cửa hút và truyền tín hiệu về ECU để điều chỉnh lượng nhiên liệu phun đạt tỉ lệ chuẩn. Cảm biến lưu lượng khí nạp được gắn trên cổ hút, khi bị hư hỏng, xe thường có các dấu hiệu như: Đèn CHECK ENGINE sáng hoặc nhấp nháy, động cơ chạy không êm, không đều hoặc không chạy được, công suất động cơ kém, xe chạy tốn nhiên liệu hơn, chết máy,...

Cảm biến kích nổ: Knock sensor

Cảm biến kích nổ có chức năng phát hiện sung kích nổ phát sinh bên trong động cơ và truyền tín hiệu này đến ECU nhằm điều chỉnh thời điểm đánh lửa trễ đi, ngăn chặn hiện tượng kích nổ. Cảm biến kích nổ thường gắn trên thân xy-lanh hoặc nắp máy. Khi bị hư hỏng, xe có các dấu hiệu như: Đèn CHECK ENGINE sáng, có tiếng gõ ở đầu máy,...

Cảm biến oxy: (Oxygen sensor)

Cảm biến oxy có chức năng đo lượng oxy dư trong khí thải động cơ và truyền tín hiệu về ECU nhằm điều chỉnh tỉ lệ nhiên liệu và không khí cho phù hợp. Cảm biến ô xy được gắn trên đường ống xả. Khi bị lỗi hoặc hư hỏng, xe sẽ có một số dấu hiệu như: Sáng đèn CHECK ENGINE, xe không đạt kiểm tra khí xả, tiêu tốn nhiên liệu một cách bất thường. 

Trên đây là một số chia sẻ về các loại cảm biến trên ô tô mà bạn cần biết, kiến thức này sẽ góp phần quan trọng cho việc sử dụng và bảo trì xe tốt hơn.

Bài viết liên quan:

Ý nghĩa các đèn cảnh báo trên bảng táp lô

Hệ thống treo khí nén - điện tử EAS